Hoogeveen, 23 oktober 2024 – Gisterenavond was De lezing “Echt of Nep” door Albert Metselaar in de bibliotheek van Hoogeveen het was een interessante en informatieve sessie. Albert Metselaar, de bekende historicus en schrijver, ging in deze lezing in op het thema van authenticiteit en vervalsing in de geschiedenis.
Metselaar opende de avond met de stelling dat welzijnswerk vaak belangrijker wordt geacht dan waarheidsbevinding, en dat beleidsmakers vaak ondeskundig zijn op historisch gebied. Cijfers van geld zijn van belang, van feite niet, dat is allemaal een persoonlijke mening.
Hij benadrukte dat wanneer beeldvorming misloopt, dit vaak niet bewust gebeurt, maar door een samenloop van omstandigheden. Als er dan niemand is die onderzoek doet, lijkt het alsof er niets aan de hand is, maar uiteindelijk zit je dan met een valse identiteit.
Metselaar begon in 1977 met allerlei onderzoeken. In de 40 jaar die volgden, verzamelde hij veel informatie. Hij merkte op dat soms feiten klakkeloos worden aangenomen, terwijl gedegen onderzoek kan aantonen dat deze feiten helemaal niet kloppen.
Tijdens de lezing ging Metselaar ook in op de geschiedenis van Hoogeveen, waaronder de historische achtergrond van het ontstaan van de stad. Hij vertelde over het eerste feest in 1925 ter viering van het ontstaan van Hoogeveen, terwijl de historicus die dit op gang bracht zich had teruggetrokken omdat hij wist dat het niet klopte. De kranten gingen hier echter in mee. De burgemeester van die tijd dacht dat alle aandacht goed was voor de ontwikkeling van Hoogeveen.
Metselaar deed drie jaar lang onderzoek in de archieven toen hij in Assen woonde. Hij confronteerde Lammert Huizing met zijn bevindingen, omdat de bronnen iets heel anders beweerden.
Hij besprak ook de discussies over Vincent van Gogh: waar hij wel en niet geweest zou zijn. Er zijn hele routes uitgezet waar Vincent nooit gelopen heeft, zoals in Tiendeveen, maar misschien daar wel was. Hoewel er niets op wijst dat Vincent daar was, is er wel een wandelroute in Tiendeveen.
Metselaar confronteerde het publiek met twee foto’s en vroeg wie de persoon daarop was. Iemand reageerde dat het Roelof van Echten was. Deze afbeelding komt voor in tal van boeken, maar er zijn geen afbeeldingen van Roelof van Echten. Men weet niet hoe hij er precies uitzag. Men kan wel een voorstelling maken van hoe mensen toen gekleed gingen en hoe de mode en haardracht waren, maar niet zoals te zien is op de penningen die in 1925 zijn geslagen, wat een kapitaal heeft gekost. Dus echt nep.
Metselaar benoemde ook dat de Sluis in de Weide op een gegeven moment hernoemd werd tot de Roelof van Echten Sluis. Een sluis werd altijd vernoemd naar een arbeider die daar werkte. Metselaar vertelde dat je Roelof van Echten niet beter kon degraderen dan door de sluis naar hem te hernoemen.
Ook de Tweede Wereldoorlog in Hoogeveen kwam ter sprake. Hij benoemde bepaalde monumenten, zoals het monument voor de slachtoffers van de oorlog in het Spaarbankbos, waar vijf personen in de vorm van silhouetten worden herdacht. Er waren echter acht mensen doodgeschoten, op twee verschillende plekken. Metselaar legde dit allemaal uit in zijn lezing.
Metselaar vertelde ook dat hij zeker geen vrienden zal maken met alle informatie die hij heeft en wat hij onderzocht heeft, maar hij benadrukte dat hij de informatie wel hard kan maken.
Kortom, het was een zeer interessante lezing waar zeker nog diverse discussies uit voort kunnen komen.
Verslag en foto: Paula Bansema