Hoogeveen, 5 mei 2025 – Gisteravond vond een indrukwekkende Nationale Dodenherdenking plaats in Hoogeveen.
Dit jaar trok de herdenking bijzonder veel belangstellenden; ruim 750 mensen woonden de ceremonie bij.
Glenn Bloemberg, voorzitter van de Stichting Veteranen, leidde de herdenking als ceremoniemeester en opende met een korte toespraak.
Voorafgaand aan de herdenking werd er trommelgeslagen door Jordan Dijkstra.
Veteraan Bloemberg heette in het bijzonder de familie Lip en de familie Strijker welkom, de nabestaanden van de verzetsstrijders Hendrik Lip en Jacob Strijker. Hendrik en Jacob leerden elkaar kennen tijdens de bezetting en waren actief in het verzet. Hendrik was in 1940 als militair ingezet op de Grebbeberg bij Rhenen, waar hij vocht tegen de Duitse inval en gewond raakte. Later speelde hij als beheerder van het voedselbonnendepot een leidende rol binnen de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers in Hoogeveen. In 1944 stelde hij als lid van de Binnenlandse Strijdkrachten een speciale stootgroep samen die samenwerkte met het Hoogeveense verzet.
Samen met Jacob Strijker vervalste Hendrik onder andere voedselbonnen en andere documenten. Jacob smokkelde deze documenten onder het korset dat hij droeg en leverde ze elders af. Deze activiteiten werden zo gevaarlijk dat beiden tegen het einde van de oorlog moesten onderduiken. Na de oorlog vonden beide verzetsstrijders hun laatste rustplaats op de begraafplaats aan de Zuiderweg.
De families Lip en Strijker legden een bloemstuk bij het monument bij het Raadhuis.
Bij het Raadhuis hield Nadine Nijenhuis een openingstoespraak. Hierin nam zij de aanwezigen mee in haar persoonlijke betekenis van herdenken.
Vervolgens werden bloemen gelegd door de Historische Kring, vertegenwoordigd door voorzitter Simon Lenten en secretaris Henk Jonker, door Amnesty International Hoogeveen, vertegenwoordigd door Marika Hemmen-Groen. Daarnaast legden ook de leerlingen van de basisschool “De Schuthoek” een bloemstuk en losse bloemen.
Vervolgens werd er een stille omgang gehouden, voorafgegaan door trommelslager Jordan Dijkstra.
Vanaf het Raadhuis vertrok de stille omgang langs de voormalige synagoge aan de Schutsstraat. De voorste groep van de stoet stond kort stil bij het monument en vervolgde daarna hun weg naar het vernieuwde monument bij de Joodse begraafplaats aan de Zuiderweg, waar de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog werden herdacht.
Albert Metselaar leidde de herdenking als ceremoniemeester bij het Joodse monument. De heer Hans Bertels sprak het Joodse gebed “Jizkor” uit, gevolgd door twee minuten stilte. Albert Metselaar hield vervolgens een toespraak. Daarna mochten de leerlingen van basisschool “Het Koraal” een bijdrage leveren door een gedicht voor te dragen en een bloemstuk te leggen.
Ook werd er een bloemstuk gelegd door de Stichting Hoogeveense Herdenkingsstenen, vertegenwoordigd door Hans Bertels en Jerry Vondeling.
Vervolgens trok de stille omgang verder naar het oorlogsmonument bij de Nieuwe Begraafplaats aan de Zuiderweg, waar locoburgemeester Jeroen Westendorp een krans zou leggen bij het monument. De muzikale omlijsting van de herdenking aan de Zuiderweg werd verzorgd door Orkestvereniging Hoogeveense Harmonie.
De taptoe werd geblazen na de eerste kranslegging door de Harmonie, waarna twee minuten stilte in acht werd genomen. De Harmonie speelde vervolgens het Wilhelmus, terwijl de militairen, waaronder de veteranen, de eregroet brachten.
Als eerste generatie nabestaanden van KNIL-militairen, en met name van de voormalige KNIL-militair Lucas Kailey, legde mevrouw Kailey-Latuhera—de laatste van de eerste generatie—samen met haar dochter Tiny en haar zoon Dave een krans namens de Molukse gemeenschap Hoogeveen. Dit ter nagedachtenis aan de gesneuvelde militairen die in dienst waren van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL).
Als directe nabestaanden van Indiëganger Andries Mensen, legden zijn beide zoons een bloemstuk bij het monument.
Ter herinnering aan de omgekomen bemanning van de Lancaster-bommenwerper van de Royal Air Force, die op 25 maart 1945 neerstortte bij Hollandscheveld, werd een Poppy-krans gelegd door Albert Metselaar, samen met oud-militair en reservist Richard Annen.
De majoors van de Koninklijke Landmacht, Heerko Koops en Wouter Bolderman—beide meervoudig veteraan—legden namens de Stichting Veteranen Hoogeveen en omstreken een krans ter nagedachtenis aan alle voorgangers die in dienst van het Koninkrijk, waar dan ook ter wereld, zijn omgekomen of gesneuveld in de strijd voor vrede, veiligheid en stabiliteit.
Sinds augustus 1945 behartigt de Bond voor Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO) de belangen van militairen en hun gezinsleden die lijden onder de fysieke of mentale gevolgen van hun beroep. Sinds 2015 is de bond ook toegankelijk voor andere geüniformeerde beroepen. Namens de afdeling Noord-Nederland werd een krans gelegd door Roelof Koopman en veteraan Geert Komduur.
Yanick Winkel legde als laatste een bloemstuk namens Scouting Hoogeveen.
Vervolgens kreeg locoburgemeester Jeroen Westendorp het woord. Daarna werd een prachtig gedicht voorgedragen door de 90-jarige inwoner van Pesse, de heer Rudolf Terlingen. Onder het pseudoniem “Rendier” schrijft Terlingen gedichten, waarvan er al een flink aantal zijn verschenen in diverse dichtbundels. In zijn gedicht Oorlogsherinnering beschrijft Rendier een luchtbombardement waarvan hij getuige was op Goede Vrijdag, 30 maart 1945, op Hotel Tabak in Bunsum, dichtbij de plek waar hij destijds woonde.
Van basisschool “Prof. Titus Brandsma” werd een gedicht voorgedragen door leerling Ryan Leepel.
Ter afsluiting van deze bijzondere herdenking werden belangstellenden uitgenodigd voor een defilé en een rondgang langs de graven van de oorlogsslachtoffers. Tevens kregen zij de gelegenheid om de waslijngedichten te lezen en te bewonderen, begeleid door Delia Bremer.
Gezamenlijk herdenken geeft een gevoel van saamhorigheid en eenheid. Oprecht herdenken is meer dan alleen samenkomen en stil staan bij wat ooit is gebeurd en ernstig mis is gegaan. Door de lessen die we hebben getrokken, moeten we ervoor zorgen dat we niet in herhaling vervallen, aldus Glenn Bloemberg.
Voor het fotoalbum van deze herdenking KLIK HIER
Verslag Paula Bansema, Foto’s Paula Bansema en Gylvano Metselaar